بیماری گلوکوم یا آب سیاه چشم یکی از بیماری‌های شایع چشمی است که می‌تواند به تدریج به بینایی آسیب برساند. این بیماری معمولاً بدون علائم اولیه است و به همین دلیل به آن “دزد خاموش بینایی” نیز می‌گویند. در این مقاله به بررسی این بیماری، علائم و روش‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.

آب سیاه چیست؟

گلوکوم (آب سیاه) یک بیماری چشمی است که به دلیل افزایش فشار داخل چشم به عصب بینایی آسیب می‌رساند. عصب بینایی وظیفه انتقال اطلاعات بصری از چشم به مغز را دارد و آسیب به آن می‌تواند منجر به کاهش بینایی یا حتی نابینایی شود.

انواع گلوکوم

گلوکوم به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

آب سیاه زاویه باز

این نوع گلوکوم شایع‌ترین نوع است و به تدریج و بدون درد شروع می‌شود. در این حالت، زاویه تخلیه مایع داخل چشم باز است، اما تخلیه مایع به طور کامل انجام نمی‌شود و فشار داخل چشم افزایش می‌یابد.

آب سیاه زاویه بسته

این نوع گلوکوم نادرتر است و به صورت ناگهانی و با درد شدید شروع می‌شود. در این حالت، زاویه تخلیه مایع داخل چشم بسته می‌شود و فشار داخل چشم به سرعت افزایش می‌یابد.

علائم آب سیاه

گلوکوم معمولاً در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد و به تدریج پیشرفت می‌کند. با این حال، برخی از علائم که ممکن است در مراحل پیشرفته‌تر ظاهر شوند عبارتند از:

• کاهش تدریجی بینایی محیطی: این علامت معمولاً اولین نشانه گلوکوم است.

• درد شدید چشم: این علامت بیشتر در گلوکوم زاویه بسته مشاهده می‌شود.

• قرمزی چشم: این علامت نیز بیشتر در گلوکوم زاویه بسته دیده می‌شود.

• تاری دید: این علامت می‌تواند نشان‌دهنده افزایش فشار داخل چشم باشد.

عوامل خطر

برخی از عوامل خطر که می‌توانند احتمال ابتلا به گلوکوم را افزایش دهند عبارتند از:

• سن بالا: افراد بالای 60 سال بیشتر در معرض خطر هستند.

• سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده شما به گلوکوم مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است.

• بیماری‌های مزمن: بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون بالا می‌توانند خطر ابتلا به گلوکوم را افزایش دهند.

• مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکواستروئید: این داروها می‌توانند باعث افزایش فشار داخل چشم شوند.

تشخیص آب سیاه

برای تشخیص گلوکوم، پزشک چشم‌پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند که شامل موارد زیر است:

• اندازه‌گیری فشار داخل چشم: این آزمایش با استفاده از دستگاهی به نام تونومتر انجام می‌شود.

• بررسی عصب بینایی: پزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، عصب بینایی را بررسی می‌کند تا هرگونه آسیب را تشخیص دهد.

• آزمایش میدان بینایی: این آزمایش برای بررسی کاهش بینایی محیطی انجام می‌شود.

درمان آب سیاه

درمان گلوکوم با هدف کاهش فشار داخل چشم و جلوگیری از آسیب بیشتر به عصب بینایی انجام می‌شود. روش‌های درمانی شامل موارد زیر است:

داروها

داروهای مختلفی برای کاهش فشار داخل چشم وجود دارد که به صورت قطره چشمی یا قرص تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند تولید مایع داخل چشم را کاهش دهند یا تخلیه آن را افزایش دهند.

جراحی

در مواردی که داروها مؤثر نباشند، جراحی ممکن است لازم باشد. روش‌های جراحی شامل موارد زیر است:

• ترابکولکتومی: در این روش، یک مجرای جدید برای تخلیه مایع داخل چشم ایجاد می‌شود.

• لیزر تراپی: این روش با استفاده از لیزر، تخلیه مایع داخل چشم را بهبود می‌بخشد.

پیشگیری از گلوکوم

برای پیشگیری از گلوکوم، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• معاینات منظم چشمی: معاینات منظم توسط چشم‌پزشک می‌تواند به تشخیص زودهنگام گلوکوم کمک کند.

• کنترل بیماری‌های مزمن: کنترل بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون بالا می‌تواند خطر ابتلا به گلوکوم را کاهش دهد.

• استفاده از عینک محافظ: استفاده از عینک محافظ در برابر ضربه‌ها و آسیب‌های چشمی می‌تواند از بروز گلوکوم جلوگیری کند.

جمع بندی

گلوکوم یا آب سیاه چشم یک بیماری جدی است که می‌تواند به تدریج به بینایی آسیب برساند. با توجه به اینکه این بیماری معمولاً بدون علائم اولیه است، معاینات منظم چشمی بسیار مهم است. اگرچه گلوکوم قابل درمان نیست، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. مراقبت از چشم‌ها و کنترل بیماری‌های مزمن می‌تواند به پیشگیری از گلوکوم کمک کند. شما میتوانید برای پیدا کردن بهترین چشم پزشکان کشور به وب سایت سلامت بینایی مراجعه کنید.